aardappel Wat kan de aardappel voor ons betekenen als natuurlijk medicijn ?

De aardappel komt oorspronkelijk uit Peru en werd in de 16e eeuw over de hele wereld verspreid door toedoen van de Spanjaarden. De latijnse naam is Solanum tuberosum. De knol van de aardappel bestaat vnl. uit zetmeel, eiwit en water. De groene delen, de bessen en de spruiten bevatten een giftig alkaloïde, solanine genaamd dat in geringe mate ook in de knollen voorkomt.
De inhoudsstoffen variëren nogal, al naar gelang het ras. De aardappelen die bij het koken gemakkelijk uiteenvallen bevatten veel zetmeel, terwijl de aardappels die vaster en steviger blijven meer eiwit bevatten. De verhouding tussen eiwit en zetmeel is van invloed op de smaak.
Iedereen weet dat vóórdat men aardappelen eet de eventuele spruiten en/of pitten uit de aardappel verwijderd moeten worden. Die zijn nl. giftig door de solanine.
Ook aardappels die door het licht groen zijn geworden zijn giftig en ook de groene plekken dient men te verwijderen. Kiemende aardappelen bevatten een hoger gehalte aan solanine en dat blijft ook na het koken aanwezig.
Aardappelen behoren tot dezelfde familie als de wolfskers, bella donna (betekent schone vrouw, i.v.m. de pupilverwijdende en daarmee schoonheid verhogende werking) De bijnamen van de wolfskers zeggen al genoeg, nl. doodkruid, dolkruid en lijkbes. Het heeft een farmaceutische toepassing, nl. atropine en ook wordt het in verdunde vorm in de homeopathie gebruikt.
Terug naar de aardappel die vooral in de schil gekookt een goede voedselbron is, vitamine C bevat en daarnaast nog B-vitaminen, en foliumzuur,nicotinamide (vit.PP), panthotheenzuur, organische zuren, acethylcholine, zetmeel, slijm, loostof (3%), alkalische zouten, mineralen zoals calcium, ijzer,mangaan, magnesium en fosfor en vitamine H (biotine).
Biotine vindt men in bijna alle voedingsmiddelen en ook de darmen maken zelf biotine aan. Een biotine-tekort komt dan ook nauwelijks voor, alleen als de darmflora erg is aangetast door onoordeelkundig of te veel penicillinegebruik en door het eten van te veel rauwe eieren omdat daar de stof avidine in aangetroffen wordt, een eiwit dat biotine inactiveert. Bij het koken van eieren wordt de avidine onwerkzaam. Een tekort aan biotine zou dan leiden tot dermatitis (huidontsteking), haaruitval en zenuwstoornissen.

Het alkaloïde solanine (verwant aan atropine dus) werkt krampstillend.
Slijm en looistof werken verzachtend en samentrekkend op het maagslijmvlies.
De alkalische zouten binden urinezuur.
In de phytotherapie noemt men het dan een spasmolyticum (krampstillend) en een mucillaginosum (slijmvliesmiddel).
Door het kaliumgehalte is het ook een vochtafdrijvend middel (zie ook bij vochtafdrijvende kuren), daarnaast is het een belangrijk middel voor het zuur-basen evenwicht.
Het vitamine C-gehalte verdwijnt niet door het koken, wordt wel tot de helft verminderd, dit in tegenstelling tot groenten.

Men gebruikt het bij maagaandoeningen in het algemeen, maar met name bij zuurbranden (hyperaciditeit). In de phytotherapie (kruidengeneeskunde) wordt overmatige zuurvorming gereguleerd door stimulering van de maagsap- en galafscheiding.
Eén van de mogelijke natuurlijke oplossingen daarvoor is het drinken van rauw aardappelsap op de nuchtere maag. Gezien het bovenstaande relaas is het dus van belang dat men de dosering van het sap van één rauwe aardappel per dag niet overschrijdt, dat men voorzichtig begint en het niet gebruikt bij zwangerschap.
Men kan het sap eventueel vermengen met wortelsap of citroensap. Men kan hiervoor een sapcentrifuge gebruiken of men kan een aardappel raspen, uitpersen en 2 x verdunnen met zoveel water. Men kan dan deze portie over drie kleine glaasjes verdelen over de dag en wel vóór de maaltijd.
Rauw aardappelsap wordt als ádjuvans (toevoegsel) gebruikt met als indicaties:
Maag: gastritis (ontsteking van de maagwand), hyperchloorhydrie (brandend maagzuur), ulcus ventriculi en duodeni (maagzweer en zweer aan de twaalvingerige darm).

Darm: Ulcera (zweren),chronische diarree, reumatische ziekten (het is immers een urinezuur bindend en drijvend middel).

Huid: (uitwendige toepassingen): slecht genezende wonden en ulcera (zweren), wild vlees. Voor een uitwendige behandeling kan men de aardappels raspen en dan als compres toepassen door een doek op zijn plaats gehouden. Er wordt nog onderscheid gemaakt tussen een koude en een warme behandeling. Bij alle mogelijke ontstekingen en zweren, winterhanden- en voeten, kloven en slecht helende wonden, puistjes, tenniselleboog, verwarmt men de pulp voor. Om de drie uur verversen.
Om een goede homogene massa te krijgen mengt men het dan met wat olie.
Koude toepassingen gebruikt men voor brandwonden (zonnebrand), gezwollen oogleden.
Het is in staat huidontstekingen af te remmen.
Bedenk wel dat alleen 1e graads brandwonden (waarbij een rode pijnlijke huid ontstaat) zich lenen voor zelfmedicatie. Bij 2e en 3e graads brandwonden moet direct een arts worden ingeschakeld.

Toxicologie nog even in het kort:
De aardappels mogen beslist niet kiemen of groen zijn.
Bij licht kiemende aardappelen moet de kiem weggesneden worden.
De dosering van 1 rauwe aardappel per dag niet overschrijden.
Gekookte aardappelen niet langer dan 24 uur bewaren i.v.m. de proteusbacil die ook in rottende kadavers voorkomt.
Té grote doses solanine geeft pupilverwijding en droogheid van de keel, misselijkheid, gevolgd door het opgeven van door de galgekleurde maaginhoud, constipatie, apathie en uitputting, nierontsteking, krampen en verlamming van het centrale zenuwstelsel.

Vanwege de sterk alkalische werking is de aardappel voor kankerpatiënten minder geschikt.
Echter voor reumapatiënten is het juist een medicijn vanwege het basenoverschot.
Aardappelschillenthee wordt van oudsher gedronken tegen hoge bloeddruk.
Bij diabetici zijn in de schil gepofte aardappels een goede vervanging van brood.
Bij overgewicht kan men ook zondermeer genieten van de ongeschilde gepofte aardappel.
Het beste is dus altijd om de aardappel ongeschild te gebruiken.

Voeding bij maagaandoeningen, zuurbranden en nog wat raadgevingen:
Koffie, cola, thee, alcohol, vlees, suiker, azijn zijn verboden.
Vermijd ook frisdranken, koolzuurhoudende dranken, vruchtensappen (wel de hele vrucht), citroensap, tomatensap en uien, en pas op voor aspirine, zout, scherpe specerijen, snoep, witmeelprodukten, kaas, verzadigde vetten,
Regelmatig rauwkost gebruiken en zure melkprodukten, zilvervliesrijst en gierst.
Goed kauwen.
Stop met roken
Neem genoeg rust.
Leg het hoofdeinde wat hoger, want dat voorkomt het teruglopen van maagzuur in slokdarm en mond.
Bij een middenrifsbreuk moet men niet zwaar tillen en niet veel bukken.
Andere alternatieven bij maagzuur zijn:
Havervlokken kauwen totdat ze zoet worden in de mond. Havervlokken werken ook rustgevend op het darmstelsel.
Johannesolie geneest het maagslijmvlies en kan eventueel beschadigde haarvaatjes en zenuwen in de maagwand herstellen. Men neme dan iedere ochtend op de nuchtere maag 1 theelepel.
Voorkom haastig eten.
Gebruik liever meer kleinere maaltijden per dag i.p.v. drie grote.
In de phytotherapie gebruikt men bij maagzuur ook nog gember, venkel, zoethout, ananassap Liever niet drinken tijdens de maaltijden.
Koolsap, zowel rode als witte kool.
Men kan ook kleiwater drinken, b.v. Luvos-Heilerde, ter neutralisering van het zuur en opheffing van gistingsverschijnselen. Men neme dan 's morgens nuchter en 's avonds voor het slapengaan een flinke theelepel in een half glas warm water, doorroeren en drinken. Dit neemt men nuchter en vooral nooit met vet samen in, omdat dat klontert ! Papaya, ananas, banaan, gember, voldoende water drinken.
Zich laten behandelen met voetreflexmassage kan gunstig werken bij maag- en darmaandoeningen.

Volgens Ivan Wolffers is het effect van reguliere zuurbindende geneesmiddelen op de maagzuurproduktie teleurstellend. Omdat de zouten het maagzuur "weg" neutraliseren, wordt de maag geprikkeld tot het vormen van meer zuur. Hij schrijft dan: Voor een redelijk resultaat zou je het dus om het uur moeten innemen. Dit alles veroorzaakt ook weer bijwerkingen. Zie: Ivan Wolffers bij de literatuur.